چگونه و چه مقدار قهوه ام را آسیاب کنم؟ با چه ابزاری این کار را انجام دهم؟ یک کافی لاور زمانی در دم آوری قهوه ناموفق است که از میزان آسیا کردن آن بی خبر باشد! یک قهوه خوب نیازمند آسیاب کردن درست و دقیق است. ابزارهای آسیاب قهوه در تهیه قهوه ارزشمند و با اهمیت اند. ممکن است شما قهوه تازه و خوب، به همراه یک دستگاه مناسب برای تهیه ، آب فیلتر شده و کامل، و در کنار این ها، دقت بالا در دم آوری را داشته باشید اما یک نکته مهم و تاثیر گذار در طعم نهایی قهوه، آسیاب کردن آن است.
شاید این سوال را از خود بپرسید “حالا کمی ریزتر یا درشت تر چی میشه!” بهتر است برای پاسخ سوالتان تا انتهای مطلب با ما همراه باشید و از اهمیت آسیاب کردن قهوه، اطلاع یابید.
نکات آسیاب کردن قهوه:
یک نکته مهم در آسیاب کردن قهوه، یکسان آسیاب کردن آن است؛ قهوه درشت تر آب را آسان تر عبور می دهد و سبب استخراج کمتر طعم قهوه می شود. اما اگر قهوه ریز تر شود بیشتر با آب درگیر شده و عصاره گیری می شود؛ درنهایت قهوه شما تلخ تر می شود. تغییرات کوچک در اندازه ذرات می تواند به طرز چشمگیری بر طعم نهایی قهوه شما تأثیر بگذارد.

قبل از آسیاب کردن قهوه باید دانه هایی که رست آنها به صورت کامل و یکنواخت نسبت به بقیه دانه ها انجام نشده را جدا کنید. همچنین دستگاه آسیاب شما باید حدالامکان عاری از ذرات قهوه روز های گذشته و یا رست و دانه های متفاوت باشد.

همین طور که در تصویر بالا مشاهده میکنید قهوه آسیاب شده توسط دستگاه های تیغه ای به صورت ریز و درشت آسیاب شده است.
میزان آسیاب کردن قهوه، به متد دم آوری شما وابسته است. عموما قهوه هایی ک باید دم کشیده شوند درشت ترند.
دستگاه های مختلفی برای آسیا کردن قهوه وجود دارد که میتوانید در مطلب انواع آسیاب قهوه را بخوانید. در اینجا اشاره ای کوتاه به ویژگی ها و معایب این ابزار ها می کنیم.
برای تهیه اسپرسو ما محصولات زیر را به شما توصیه مینماییم.
دستگاه های آسیاب قهوه
دستگاه آسیاب تیغه ای

برای آسیاب کردن قهوه ممکن است یکی از ساده ترین و ارزان ترین روش ها باشد. اما در اینجا نکاتی وجود دارد که از اهمیت بالایی برخوردار است .
با این دستگاه نمی توانید آسیاب شدن قهوه را به صورت یکنواخت کنترل کنید. تیغه های این دستگاه ها طوری است که در صورت ریز تر کردن میزان آسیاب، قهوه داغ شده و حتی ممکن است قهوه شما باز هم کمی رست شود و به طور قابل توجهی بعضی از ویژگی های عطری طعمی آن از بین می رود.
دستگاه آسیاب چرخ دنده ای دیسکی یا فلت

حاوی دو چرخ دنده روی هم ، که قهوه از وسط این دو عبور می کند. به دلیل چرخش با سرعت بالا نسبت به مدل مخروطی، سریع تر عمل می کند و صدای بیشتری نیز دارد.
دستگاه آسیاب مخروطی

بهترین نوع و گران ترین نوع دستگاه آسیا قهوه است که از سرعت و صدای کمتری نسبت به مدل دیسکی برخوردار است؛ و خروجی بهتری برای شما به ارمغان می آورد اما قیمت گران تری دارد. مخروطی ها خروجی یک نواخت تری نسبت به مدل دیسکی دارند و پودر قهوه را گرم نمی کنند، همچنین بازه میزان آسیاب کردن قهوه در این مدل بیشتر است.
میزان آسیاب برای هر ابزار:
بسیار درشت “Extra Coarse Grind“

- قهوه های دم سرد یا برود کافی
- دستگاه تادی
- کابوی کافی
از این نوع آسیاب برای تهیه قهوه های دم سرد یا برود کافی و قهوه ساز “Toddy brewer” و کابوی کافی استفاده می شود.
درشت یا “Coarse Grind“

- فرنچ پرس
- عملیات چشیدن طعم قهوه
م
وقتی می گوییم برای فرنچ پرس باید آسیاب درشت باشد منظور این میزان آسیاب است. از این نوع آسیاب برای عملیات کاپینگ Cupping قهوه (عملیات چشیدن طعم قهوه) نیز استفاده می شود. البته قهوه ساز پروکولاتور هم از این نوع آسیاب استفاده می کند که هنوز در ایران به رسمیت شناخته نشده است.
متوسط درشت یا “Medium Coarse Grind“

- کمکس
- کافه سولو
بیشترین توصیه برای ابزارهای کافه سولو، کمکس نیازمند آسیاب با این اندازه می باشند.
متوسط یا “Medium Grind“

- دستگاه قهوه ساز خانگی یا “Drip Pot”
البته اگر برای تهیه قهوه با دستگاه قهوه ساز خانگی خود، از فیلتر کاغذی استفاده کنید بهتر است درجه آسیاب قهوه را ریزتر کنید.
متوسط ریز یا متوسط نرم “Medium Fine Grind“

- دستگاه های مخروطی (مانند v60 و کلور)
- وکیوم پات
- سایفون
- آئروپرس
بیشترین پیشنهاد برای قهوه ساز سایفون و آئروپرس و قهوه ساز های مخروطی در این نوع آسیاب می باشد. البته میزان آسیاب کردن قهوه، در قهوه سازهای مخروطی شکل (v60, clever) بستگی به زمان دم آوری هم دارد. اگر قرار است زمان کمتری برای دم آوری صرف کنید باید نوع آسیاب قهوه را ریز تر انتخاب کنید.
آئروپرس نیز این شرایط را دارد که اگر می خواهید قهوه را در زمانی مابین 2 تا 3 دقیقه دم آوری کنید باید از این آسیاب استفاده کنید اما اگر دم آوری بیشتر از 3 دقیقه به طول می انجامد، بهتر است از آسیاب های درشت تری استفاده نمایید.
نرم یا ریز “Fine“

- اسپرسوساز
- موکاپات
- استاوتاپ
بعضی منابع دستگاه اسپرسوساز را در گروه خیلی نرم قرار می دهند، و البته میزان آسیاب قهوه برای دستگاه اسپرسوساز کمی ریز تر از موکاپات است.
خیلی ریز یا خیلی نرم “Extra Fine or Super Fine“

- قهوه ترک
- قهوه عربی
این نوع آسیا ریز ترین حالت است (مانند آرد، کاملا پودر)، وقتی آن را لمس می کنید، دانه های خرد شده را احساس نمی کنید. همه دستگاه های آسیاب از این نوع آسیاب پشتیبانی نمی کنند.
آشنایی با آسیاب قهوه و انواع آن

مطالبی پیرامون دستگاه آسیاب قهوه را در اینجا برایتان جمع آوری کرده ایم. آسیاب قهوه چیست؟ انواع آسیاب چیست؟ البته بخش قهوه و آسیاب کردن آن مبحث بسیار مهم و پر چالش ایست، در مطالب گذشته پیرامون راهنمای آسیاب کردن قهوه صحبت کردیم و در این مطلب در خصوص آسیاب قهوه و در مطالب بعدی به آموزش خریدن آسیاب قهوه می پردازیم.

Blade grinders آسیای تیغه ای:
این ابزار یکی از ساده ترین ابزار هایی است که می توانید برای آسیاب کردن قهوه استفاده نمایید، همانطور که از نامش پیداست یک تیغه در مرکز آن قرار دارد و با چرخش تیغه و برخورد به قهوه باعث شکستن و ریز شدن دانه های قهوه می شود.

Burr grinders آسیای آج دار قهوه:
در این نوع از آسیاب، قهوه باید در جایی از بین تیغه عبور کند و جابجایی تیغه سبب درشت و ریز شدن میزان آسیاب قهوه می شود. و به این معناست که می توانید ساب قهوه ای یک دست تر و نرم تر داشته باشید. به شما این امکان را میدهند که میزان آسیابی مناسب با ابزار خود تعیین کنید. این نوع از آسیاب قهوه برقی هستند و در دو نوع زیر ساخته شده اند.
البته برخی از آسیاب های قهوه قابلیت جایگذاری پورتافیلتر را در پایین خروجی قهوه آسیاب شده دارد، و برای تهیه اسپرسو با دستگاه اسپرسو ساز بسیار راحت و کاربردی است.

Wheel burr grinders آسیای قهوه آج دار تخت یا فلت
همان طور که در تصویر میبینید تیغه هایی تخت دارند و هزینه کمتری نسبت به نسل بعدی آسیاب های قهوه دارند. در مقایسه بین آسیاب تخت و مخروطی این آسیاب صدای بیشتری تولید میکند اما با این حال بسیار عالی تر و بهتر از آسیاب های تیغه است.

Conical burr grinders آسیای آج دار مخروطی
تیغه این نوع از آسیاب ها حالت مخروطی دارند و به نوعی بهترین آسیاب های ساخته شده برای قهوه محسوب می شوند اما گران ترین نوع نیز هستند. با تنظیم سرعت این نوع آسیاب ها دیگر نگران داغ شدن دانه قهوه نیستید. و این امر سبب تولید صدای کمتری نیز میشود.

manual coffee grinder آسیای قهوه دستی:
با وجود تنوع و تعدد در آسیاب های برقی و اتوماتیک این نوع آسیاب ها نیز دارای طرفداران زیادی در فروشگاه ها است. این نوع آسیاب ها به صورت دستی با چرخاندن اهرم آن آسیاب می شود و میزان آسیاب قهوه بستگی به میزانی دارد که شما آن را میچرخانید. هرچه ریز تر بیشتر بچرخانید. این آسیاب ها ساز و کاری شبیه به فلفل ساب ها دارند.

Roller mill آسیاب قهوه صنعتی:
در این آسیاب ها دیگر مواردی مانند صدا و فضای اشغال شده چندان اهمیتی ندارد و برای آسیاب در حجم های بالا مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع آسیاب قهوه در اشکال و اندازه های مختلفی وجود دارد.
نکته: نیازی به اندازه گیری قهوه های پودر شده نیست، به تصاویر با دقت نگاه کنید کافیست چندین بار قهوه های آسیا شده را ببینید، زمانی که قهوه تان را آسیا می کنید، به چند سایز مختلف آسیاب کنید و آن را لمس کنید. میزان آسیاب شدن مورد نظر را براحتی پیدا می کنید. (برای نمایش بزرگتر تصاویر روی آن کلیک کنید.)
درجه آسیاب قهوه بر طعم آن چقدر تاثیر گذار است؟

یکی از مواردی که باریستاهای حرفهای با آن سر و کار دارند، درجه آسیاب قهوه است. درجه آسیاب قهوه یکی از موراد مهم و تاثیرگذاری است که میتواند بر روی فرآیند دمآوری و طعم نهایی قهوه اثرگذار باشد. این موضوع صرفا منحصر به باربستای حرفهای و مسابقات قهوه نیوده و تمامی مخاطبان قهوه نیاز است تا با آن آشنایی نسبی داشته باشند. به همین سبب بر آن شدیم تا در قالب این مقاله، توضیحات نسبتا کاملی را درباره درجه آسیاب قهوه و تاثیر آن بر طعم قهوه ارائه نماییم.
آیا تا به حال برایتان اتفاق افتاده است که قهوه ای درست کنید که پس از آن هر چقدر زحمت بکشید نتوانید طعم و مزه آن را تکرار کنید؟ احتمالا این سوال برایتان پیش آمده که پیاده سازی چه فرمولی در آن قهوه باعث شده که طعم آن برای همیشه زیر دندان شما باقی بماند؟ این مسئله حتی می تواند در انتخاب کافه ای که از آن قهوه می خرید هم تاثیرگذار باشد. مسئله ای که شاید شما را از آن سر شهر برای خوردن یک کاپ قهوه خوش طعم به این سر شهر بکشاند.
اما واقعا راز خوش طعم شدن این قهوه چیست؟ چه چیزی باعث می شود که دانه های قهوه ای که همگی از یک مکان خریداری شده اند، هنگام ریخته شدن در کاپ طعم متفاوتی را به خود بگیرند؟ در ادامه با کافی استور همراه باشید تا از راز تاثیر آسیاب قهوه بر طعم آن پرده برداریم.
درجه آسیاب، راز بزرگ تغییر طعم قهوه
آسیاب یار و یاور همیشگی یک کافی لاور (عاشق قهوه) است که می تواند او را حتی در مجامع جهانی نیز تبدیل به یک چهره در امر ساخت (دم آوری) قهوه های منحصر به فرد کند. درجه آسیاب نکته ای است که حتی کوچکترین تغییر در آن می تواند طعم و مزه قهوه را از این رو به آن رو کند. درجه آسیاب می تواند در مقدار تلخی قهوه تاثیر مستقیم داشته باشد. به عبارت بهتر این صفحه کوچک مدرج تعیین کننده نهایی طعم قهوه است. زمانی که شما درجه آسیاب را به درستی تنظیم کرده باشید، می توانید به خوبی عصاره قهوه را استخراج کنید. این فرایند را عصاره گیری قهوه مینامند. فرایندی که در آن دانه های قهوه هرچه از طعم و عطر در چنته دارند روی دایره آب داغ ریخته و در اختیار شما قرار می دهند.
تاثیر درجه آسیاب بر روی عطر قهوه
شما زمانی می توانید عصاره گیری از قهوه را به حد اعلای خود برسانید که تا حد امکان سطح تماس آب را با قهوه افزایش دهید. این کار باعث می شود که در یک بازه زمانی مشخص موفق به استخراج عصاره بیشتری از قهوه شوید. برخلاف تصوری که احتمالا با خواندن این جمله در ذهن شما شکل گرفته است، دانه های درشت تر قهوه سطح تماس کمتری با آب دارند!

به عبارت بهتر این دانه ها راحتتر آب را از خود عبور می دهند. در نتیجه فرصتی برای برهمکنش با آب و آزادسازی رایحه و عطر برایشان وجود نخواهد داشت. از سوی دیگر درشت بودن دانه های قهوه باعث می شود که دانه های کمتری در یک کاپ جای بگیرند. در نتیجه به همان نسبت از توانایی قهوه برای آزادسازی عطر خود کاسته خواهد شد. اما این موضوع به این معنا نیست که دانه های خیلی ریز و پودرهای خیلی نرم قهوه کاملا بدون ایراد هستند! اگر درجه آسیاب را طوری تنظیم کنید که دانه های قهوه تبدیل به یک پودر بسیار نرم شوند، احتمالا نتیجه ای که نصیبتان خواهد شد یک قهوه بسیار تلخ است که مرز میان بو و مزه آن مشخص نیست.
تاثیر درجه آسیاب بر روی طعم قهوه
همانطور که احتمالا تا اینجای کار متوجه شده اید، این در واقع فرایند عصاره گیری است که تعیین کننده رایحه و طعم نهایی قهوه ای است که در کاپ ریخته می شود. در این مورد نیز قهوه هایی با دانه های ریزتر طعم تلختری را برای شما به ارمغان خواهند آورد. البته این موضوع تا حد زیادی به متد شما در دم کردن قهوه نیز بستگی دارد. تنها نکته مهم در این رابطه این است که دانه ها را به طور کاملا یکسان آسیاب کنید.
در نتیجه یک قهوه با طعم یکنواخت خواهید داشت. به علاوه دقت کنید که اگر قهوه ای را در اختیار دارید که قرار است پیش از ریخته شدن در کاپ دم بکشد، باید دانه های درشت تر را انتخاب کنید. همچنین اگر مشتری دارید که همیشه قهوه های خیلی تلخ را سفارش می دهد، باید درجه آسیاب خود را روی ریزترین حالت تنظیم کنید. بنابراین این تجربه شما است که به شما می گوید برای رسیدن به طعم های مختلف قهوه چگونه درجه آسیاب را تنظیم کنید.

تاثیر درجه آسیاب بر روی ابزار انتخابی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید اندازه دانه های قهوه هستند که به شما می گویند چه نوع آسیاب قهوه ای را باید برای درست کردن قهوه انتخاب کنید. به همین دلیل است که آسیاب های مختلفی نیز برای ساخت هریک از این قهوه استفاده می شوند. در تصویر زیر می توانید مشاهده کنید که هر درجه آسیاب از قهوه برای چه دستگاهی مناسب تر است:

زمانی که درجه آسیاب را بر روی درشتترین حالت خود یا Extra Coarse Grind تنظیم می کنید، احتمالا هدف شما باید استفاده از ابزارهایی مانند بورد کافی، قهوه ساز یا Toddy brewer یا کابوی کافی باشد. اگر کمی درجه آسیاب را بچرخانید و آن را روی درشت یا Coarse Grind تنظیم کنید، می توانید از دانه های به دست آمده به عنوان مواد اولیه در ابزارهای فرنچ پرس یا قهوه ساز پروکولاتور استفاده کنید.
البته اگر بخواهید طعم قهوه را بچشید یا اصطلاحا هدفتان انجام فرایند کاپینگ (Cupping) باشد، باید دانه های قهوه خود را با این اندازه آسیاب کنید. اگر دانه های قهوه خیلی ریز باشند، در روش فرنچ پرس از فیلتر عبور کرده و نوشیدنی نهایی شما اندکی کدر و گل آلود می شود. بنابراین حتما متناسب با سوراخ های موجود روی فیلتر دستگاه، میزان آسیاب دانه های قهوه را تنظیم کنید. پودر قهوه ای که با این درجه آسیاب شده باشد، برای تهیه قهوه کولد برو هم مناسب است.
دانه های متوسط درشت یا Medium Coarse Grind دانه هایی هستند که از نظر اندازه به دانه های شن شباهت دارند. برای استفاده از این دانه ها باید ابزارهای کمکس و کافه سولو را در فهرست ابزارهای موجود خود داشته باشید. دانه هایی با اندازه متوسط همانند شن های ریز یا Medium Grind بیشتر برای قهوه سازهای خانگی مورد استفاده قرار می گیرند. این در صورتی است که در Drip pot خود از فیلتر کاغذی استفاده نکنید.
اگر میان اندازه دانه های قهوه با اندازه دانه های نمک سفره شباهتی دیدید، احتمالا با قهوه ای سروکار دارید که اندازه دانه های آن متوسط ریز یا Medium Find Grind است. خروجی این درجه از آسیاب به عنوان ورودی در دستگاه های مخروطی v60 و کلور (Clever)، وکیوم پات (Vacuum Pot)، سایفون (Syphon) و آئروپرس (Aero Press) مورد استفاده قرار می گیرد.
دانه های ریز یا Fine نیز خوراک دستگاه های اسپرسوساز، موکاپات و استاوتاپ هستند. برای دستگاه اسپرسوساز اگر میزان آسیاب قهوه کمی بیشتر از مقدار مورد نیاز باشد، نوشیدنی نهایی رقیق و به اصطلاح بی حال از آب در می آید. در موکاپات هم اتفاق مشابهی می افتد: پودر قهوه در انتهای فنجان جمع شده و ظاهر نازیبایی ایجاد می کند. البته باید توجه داشته باشید که برای استفاده پودر قهوه در دستگاه اسپرسوساز اندکی میزان آسیاب آن را نسبت به موکاپات ریزتر در نظر می گیریم.
در نهایت اگر علاقه به قهوه ترک یا عربی دارید، باید درجه آسیاب خود را بر روی خیلی ریز یا Super Fine تنظیم کنید. به این ترتیب پودر نهایی شما شبیه یک آرد قهوه ای رنگ خواهد شد که با استفاده از ایبریک یک نوشیدنی خوش طعم به شیوه شرقی را به شما خواهد داد!

سخن پایانی
درجه آسیاب یکی از حیاتی ترین نکاتی است که باید در به دست آوردن طعم و عطر قهوه مورد توجه قرار دهید. تنظیم درست درجه آسیاب علاوه بر اینکه می تواند رایحه و مزه قهوه را تحت تاثیر قرار دهد، با زبان بی زبانی به شما خواهد گفت که باید از چه ابزاری برای تهیه قهوه استفاده کنید. این همان فوت کوزه گری است که شما را از یک کافی لاور معمولی به یکی از تاثیرگذارترین کافی لاورها در صنعت قهوه تبدیل خواهد کرد.
جدول میزان آسیاب برای هر ابزار:
میزان آسیاب | نوع ابزار | ||
---|---|---|---|
فارسی | انگلیسی | فارسی | انگلیسی |
بسیار درشت | Extra Coarse Grind | قهوه های دم سرد – کابوی کافی | Cold Brewed Coffee Cowboy Coffee |
درشت | Coarse Grind | قهوه با فرنچ پرس
عملیات چشیدن طعم قهوه | French Press Cupping Percolators |
متوسط درشت | Medium Coarse Grind | کافه سولو کمکس | Cafe solo Chemex |
متوسط | Medium Grind | دریپ یا چکه ای مانند دستگاه قهوه ساز خانگی | Drip pot |
متوسط ریز | Medium Fine Grind | مخروطی شکل ها آئروپرس سایفون وکیوم پات | Cone Shaped Aeropress Siphone Vacuum Pots |
ریز | Fine Grind | اسپرسو با دستگاه
موکاپات استاوتاپ | Espresso Moka Pot Stovetop |
خیلی ریز | Extra Fine or Super Fine | قهوه ترک | IbrikCezve |